Tọa lạc tại cố đô Polonnaruwa của Sri Lanka, Gal Viharaya được coi là một trong những kỳ quan Phật giáo cổ xưa và độc đáo bậc nhất thế giới. Ảnh: The Flippertyhoblets.

Còn có tên gọi là đền đá, Gal Viharaya vốn là một phần của một tự viện được Parakramabahu Đại đế (1153-1186) của vương quốc Tích Lan cho xây dựng trong thời kỳ trị vì của mình. Ảnh: Miracle Island.

Những gì còn lại của công trình này là bốn pho tượng Phật được tạo hình ở các thế ngồi, đứng, nằm bằng cách tạc sâu vào một vách đá lớn. Ảnh: Wikipedia.

Mỗi pho tượng đều sử dụng tối đa diện tích mặt đá và từng có điện thờ riêng mà dấu tích còn lại đến nay là các hốc hõm và tường gạch, được gọi là các động. Ảnh: Trip.com.

Đầu tiên, ở động Vijjadhara là pho tượng cao 1,4 mét khắc họa Đức Phật đang nhập định trên đài sen được đỡ bởi một chiếc ngai trang trí hình hoa sen và sư tử. Ảnh: Wikipedia.

Bên trên bức tượng là một mái vòm tượng trưng cho bầu trời với hình các vị Bồ Tát đang đảnh lễ, xung quanh là các biểu tượng của Phật giáo Tiểu thừa như các viên kim cương, hoa sen đôi và ngọn lửa thần. Ảnh: Westend61.

Kế tiếp, ở động Nissina Patima Lena cũng có một pho tượng Phật ngồi lớn gấp bốn lần, miêu tả Đức Phật đang tọa thiền trên đỉnh Linh Thứu. Ảnh: The Flippertyhoblets.

Tượng cao 4,6 mét an định trên đài sen có đế trạm hình tia sét và sư tử. Phía sau là một vòm cung với cảnh núi sông, thành trì, Phật tháp và những con thủy quái - mình cá đầu voi tung tăng bơi lội. Ảnh: TimeOut.

Cách tượng Phật ngồi không xa là một pho tượng Phật đứng cao 6,9 mét tọa trên đài sen, dựa lưng thư thả vào vách núi, hai tay khoanh trước ngực. Đây là bức tượng cổ nhất trong quần thể tượng Phật Gal Viharaya. Ảnh: Wikipedia.

Cạnh tượng Phật đứng, động Nipanna Patima là nơi tọa lạc của tượng Phật nằm. Đây là pho tượng Phật nhập Đại Bát Niết Bàn lớn nhất ở Sri Lanka cũng như Đông Nam Á. Ảnh: Tripadvisor.

Tượng dài 14,1 mét đặc tả Đức Phật trong giờ phút viên tịch, nằm nghiêng về bên phải, tay phải đỡ đầu trong một thế kinh văn gọi là dáng nằm của loài sư tử và tay trái đặt song song dọc mạn sườn. Ảnh: Wikipedia.

Giới chuyên môn đánh giá, loạt tượng Phật ở Gal Viharaya là kiệt tác trong việc khắc họa quá trình chuyển biến về nhận thức và hành động để dẫn tới sự dìu dắt và cứu độ của Đức Phật đối với chúng sinh. Ảnh: Thrillophilia.

Trải qua 1.000 năm dưới tác động của thiên nhiên, quần thể tượng vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Di tích này là minh chứng điển hình nhất cho nghệ thuật chạm khắc đá của các nghệ nhân Tích Lan xưa. Ảnh: Пикабу.

Từ năm 1982, Gal Viharaya trở thành một trong các hạng mục của Di sản văn hóa thế giới thành phố cổ Polonnaruwa sau phiên họp của UNESCO được tổ chức vào năm này. Ảnh: Local Guides Connect.