Lễ Vu Lan hay còn gọi lễ báo hiếu, được tổ chức từ ngày mùng 8 đến ngày rằm tháng 7 âm lịch, cầu nguyện cho cha mẹ đã mất được vãng sanh cực lạc. Vu Lan còn là dịp để những người may mắn còn cha còn mẹ, thực hành sống thương yêu cha mẹ mình hơn nữa.

Lễ hội Vu lan xuất phát từ sự tích vị Bồ tát đại hiếu Mục Kiền Liên, cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ. Bởi mẹ của Ngài, vì gây nhiều nghiệp ác nên phải sanh làm ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ khổ sở, phải nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương và công đức tu tập của ngài để giải cứu.

Mùa Vu Lan, nhắc nhở mỗi chúng ta, noi gương ngài Mục Kiền Liên thực hành đạo hiếu với bậc sinh thành, người đã nuôi dưỡng ta lớn khôn. Thực hành đạo hiếu tức là học cách sống để đem lại hạnh phúc cho chính mình và hạnh phúc cho người khác. 

Đạo Phật dạy để có cuộc sống  hạnh phúc, chúng ta hãy thực hành năm điều sau:

Điều thứ nhất, bạn không được giết hại hoặc làm tổn thương mọi  sinh vật sống. 

Chúng ta hãy yêu thương bảo vệ mạng sống cho mọi loài sinh vật. Sự sống ở đây không phải là chỉ là sự sống của con người mà là sự sống của mọi loài. 

Con người ai cũng muốn có cuộc sống an toàn, không ai muốn mình bị giết hại, không ai muốn mình bị thương vong. Vì vậy, thực tập đức tính yêu thương, không sát sinh, bạn đã đem lại hạnh phúc cho mọi người cũng như hạnh phúc cho bản thân bạn.

Sự sống không có tính cách cục bộ. Sự sống của mỗi chúng ta không chỉ có liên quan tới sự sống của người khác, mà có  liên quan tới sự sống của  loài khác ; sự sống của mọi loài động vật, thực vật và khoáng vật. Chúng ta đã biết rằng bảo vệ thiên nhiên, cũng là bảo vệ con người. Muốn bảo vệ sự sống của con người, ta phải bảo vệ cả đất, nước, không khí, rừng núi, sông hồ và biển cả. Ta phải bảo vệ môi sinh, ta phải bảo vệ cả trái đất. Vì vậy thực hành không sát sinh, hủy diệt mọi sinh vật sống thì trái đất và muôn loài mới có được một tương lai, và an lạc của mọi loài mới có thể trở thành một sự thật. 

Điều thứ hai, bạn nên thực hành bố thí và không lấy cắp tài sản của người khác. 

Bố thí là cho đi những món quà mà người nhận đang thực sự thiếu thốn bao gồm thuốc men, thực phẩm, tiền bạc, kiến thức….Bố thí giúp con người giảm lòng tham, chia sẻ những may mắn mình đang có, cho những người bất hạnh hơn mình đang phải chịu đựng.

Một người sống hạnh phúc cho mình và cho người khác khi ý thức được, ăn cắp, cướp bóc, dùng vũ lực để trấn lột tài sản của người khác là điều xấu hổ. Ý thức được rằng một xã hội tốt đẹp, một thành phố đáng sống, khi không có trộm cắp, nạn cướp giựt lộng hành. 

Điều thứ ba, bạn không được quan hệ tình dục bất chính.

Phật dạy chúng ta muốn sống hạnh phúc cho mình và đem lại hạnh phúc cho gia đình, cho xã hội thì chúng ta không được quan hệ tình dục bất chính và bảo vệ mọi người khỏi đe dọa của xâm phạm tình dục. Thực hành lời dạy này nhằm bảo vệ tiết hạnh của cá nhân, đời sống lứa đôi và nền tảng gia đình.

Điều thứ tư, bạn không được nói dối, hãy học cách nói ái ngữ và biết lắng nghe người khác.

Chúng ta hãy nói tiếng nói sự thật. Hãy ý thức sự thật luôn là chân lý. Lời nói có thể đem lại hạnh phúc và niềm tin cho kẻ khác mà cũng có thể gây khổ đau và đổ vỡ chung quanh. Thực hành lời nói ái ngữ  có thể tránh được sự gây khổ đau và đổ vỡ và đồng thời có thể tạo dựng niềm  tin, ban phát  rất  nhiều  hạnh phúc  cho  nhiều  người. Người đem lại hạnh phúc không chỉ, biết nói lời xây dựng mà còn phải biết  lắng nghe. Lắng nghe để làm vơi bớt nỗi khổ của người. 

Điều thứ năm, bạn không được sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá và ma túy. 

Rượu và các chất ma túy đã làm hủy hoại sức khỏe, làm tan vỡ gia đình và tạo ra nhiều hỗn độn trong xã hội. Không sử dụng các chất kích thích gây hại, là bảo vệ cho mình, cho gia đình mình và giúp những kẻ khác vượt khỏi vòng nghiện ngập. 

Khi con người sống không lý  tưởng; cảm thấy  bị  ruồng  bỏ  bởi  gia  đình, bởi  xã  hội,  con  người  thường  đi  tìm những  lãng  quên  trong  các  chất ma  túy. Vì  vậy  chặn  đứng  sự  lưu hành ma túy không phải là giải pháp căn bản để bài trừ nạn ma túy. Giải pháp căn bản là tạo lại niềm tin, xây dựng lại cơ sở gia đình, giúp con người tìm lại được mối quan hệ của con người với gia đình và xã hội. Cuộc sống có lý tưởng, có hoài bão, hướng con người dấn thân đóng góp tích cực cho xã hội, chứ không  đi  tìm những  lãng  quên  trong  các  chất ma  túy.

Đạo Phật là một tôn giáo, nhưng đạo Phật không quá huyền bí. Đạo Phật dạy cho chúng ta, những người bình thường một cách sống. Cách sống đem lại hạnh  phúc cho chính mình và cho người khác. 

Mùa báo hiếu, chúng ta hãy thực hành những lời dạy từ ngàn xưa của Đức Phật, để thấy sự nhiệm mầu, khi thực hành đạo Hiếu. Chữ Hiếu ngay trong  tầm tay của các bạn. 

Chúc các bạn mùa Vu lan trọn vẹn!